Ενας 12χρονος το σκάει από το σπίτι ανυπακούοντας τη μητέρα του. Μια ιστορία συνηθισμένη αν δε διαδραματιζόταν στην Κατοχή. «Τη γλίτωσα λόγω ταχυποδίας». Ετσι ξεκίνησε να μας διηγείται ο κ. Αντώνης για τα 14 παλικάρια που οδηγήθηκαν στις 26 Φεβρουαρίου 1943 στο γερμανικό απόσπασμα και τον αγώνα του ίδιου, ως ο τελευταίος επιζών, για την ένταξη της Μήλου στους μαρτυρικούς αγώνες. «Κατά τις τρεις το μεσημέρι ακούω στο πατρικό μου στο Εμπουριό Μήλου ένα δυνατό βρόντο και είδα ένα αεροπλάνο να καίγεται τραβώντας πίσω του μια φλόγα πενήντα μέτρων». Είδε να βγαίνει καπνός μέσα από τη θάλασσα στο σημείο που έχει αγκυροβολήσει το πλοίο ‘’Αρτεμις’. Οι Γερμανοί είχαν βυθίσει ένα απο τα αεροπλάνα της Αγγλικής πολεμικής αεροπορίας RAF με τετράκανα ταχύβολα που είχαν τοποθετήσει στον Αδάμαντα. Το πλοίο φορτωμένο με βαρέλια βενζίνης αεροπλάνων, αποτελούσε το τελευταίο γερμανικό φορτίο στη Μεσόγειο με προορισμό την Κρήτη ή την Αφρική, Ρόμελ. Λένε κάποιοι πως η καταστροφή του συνέβαλε στη συντομότερη λήξη του πολέμου. ‘Αντρες του νησιού ακολούθησαν το παραλιακό δρομάκι της Φατούρενας κάτω από τον Αγιο Μάμαντα και άρχισαν να τρυπάνε τα βαρέλια γεμάτα βενζίνη. Ενας συγχωριανός τους ειδοποίησε οτι καταφθάνουν οι Ναζί αλλά δεν τον πίστεψαν, μέχρι που άρχισαν να τους πυροβολούν. Οσοι τράβηξαν για την Αχιβαδολίμνη συνελήφθησαν. ‘Επιασαν 30 μηλιούς εξ αυτών οι 14 εκτελέστηκαν στο απόσπασμα. «Τα πτώματα τα αναγνωρίσαμε από τα αντικείμενα, τη ταμπακιέρα του ενός που κάπνιζε, αν είχαν πρόκες οι μπότες του άλλου». «Επέζησα τρία μερόνυχτα κρυμμένος σε μια σπηλιά. ‘Ετρεμα μήπως η μήνις των Γερμανών στραφεί στους γονείς μου, που ήταν τελείως αμέτοχοι». Μας εξομολογείται πως αισθανόταν τύψεις που δεν είχε την ίδια τύχη με τους άλλους. Κατέβηκε στο λάκκο της ταφής που είχαν αποκαλυφθεί ο σκελετοί των εκτελεσθέντων πριν ανασυρθούν και φώναζε κλαμμένος «αφήστε με να νιώσω την παγωνιά του τάφου, ήθελα να ήμουν και εγώ εδώ μέσα». «Θεωρώ οτι η Πολιτεία οφείλει την ίδια ευγνομωσύνη για όλα τα παιδιά της, που έδωσαν τη ζωή τους για αυτήν. Τι περισσότερο θα μπορούσε να προσφέρει ένα μικρό νησί στο βωμό της ελευθερίας»? (Πηγή: Ιωάννα Φωτιάδη/Καθημερινή)
Μας πήγε στο κρυφό κρυφό σχολειό που έβγαλε το δημοτικό στην Κατοχή πάνω στο βουνό. ‘Ηθελα να γίνω βοσκός τότε, όταν τελείωσε ο πόλεμος πήγα στο γυμνάσιο και αργότερα προοριζόμουν για ακαδημαική καριέρα. ‘Ενας καθηγητής μου αφιέρωσε το βιβλίο του ’εις τον συνάδελφο’, τι τιμή! «Αλλά η αγάπη μου για τη Mήλο νίκησε τη φιλοδοξία μου να γίνω καθηγητής και να γυρίσω σε εκείνη». Το ιατρείο το άνοιξα 30 χρονών και τα εργαλεια μαζί τα αγόρασα με γραμμάτεια που στοιχίζανε 80,000 δραχμές όσο ένα οικόπεδο στην Κηφησιά. Για πολλά χρόνια ήμουν ο μόνος οδοντίατρος στο νησί. Δε έφευγα μέχρι να φύγει και ο τελευταίος επισκέπτης. Τώρα είμαι αγρότης, όλο αυτό το κτήμα που βλέπετε το δουλεύω με αυτά τα χέρια, με το καίκι κάνω ταξίδια, πάω Πελοπόνησο, Σαντορίνη, πιάνω παραγάδι και μπακίρια. Πέρασα πολύ ωραία, ήμουν πολύ δυνατό παιδί από γεννησιμιού μου.
«Μην ντρέπεσαι, να σέβεσαι» λέει η αδερφή του προσφέροντάς μας μελομακάρονα που έφτιαξε η ίδια.
Κείμενο: Μαριάννα Πατεράκη
