Ποτέ δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε τι πέρασε ο κόσμος στην Κατοχή. Και μόνο μία πικρή επίγευση με άρωμα υπερηφάνειας θα μπορούσαμε να έχουμε από τα λεγόμενα ανθρώπων που υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες των τότε συνθηκών διαβίωσης. Η Σοφία Σκοπελίτη δεν έφυγε ποτέ από τον κάμπο μέχρι και σήμερα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν στο Κουφονήσι στο σπίτι του νονού της, ο οποίος έκρυβε σε έναν αχυρόσταυλο αρκετούς Ιταλούς για να τους σώσει από τους Γερμανούς. Οι Ιταλοί ήταν φρόνιμοι, διηγείται, σε αντίθεση με τους βίαιους Γερμανούς που προέβαιναν σε επιτάξεις. Θυμάται πως στους βομβαρδισμούς κρυβόντουσαν σε σπηλιές και πως οι σύμμαχοι κάποτε βούλιαξαν ένα πλοίο γεμάτο Γερμανούς.
Παρ’ όλο που ο κόσμος είχε βιώσει από εκείνους μεγάλη εχθρότητα, σύσσωμοι τους έσωσαν από το ναυάγιο προσφέροντάς τους στέγη, τροφή και θαλπωρή. Κατά την άποψή τους δεν είχαν να κάνουν με εχθρούς, αλλά με ανθρώπους που θα τους αναζητούσαν οι γονείς τους. Τους φρόντιζαν σαν να ήταν παιδιά τους, κι εμάς μας λιώνει η καρδιά από το μέγεθος της γενναιοψυχίας, του ανθρωπισμού και της αλληλεγγύης σε συνθήκες που κανονικά δεν υπάρχουν τα περιθώρια για όλα τα παραπάνω. Πάρα πολλοί ήταν εκείνοι που έσυρε ο πατέρας της και ο άνδρας της με γαϊδουράκια για να τους σώσουν.
Η Σοφία Σκοπελίτη θυμάται με ηθική ευχαρίστηση τη συμπεριφορά των δικών της εμμένοντας στη αξία της ανθρώπινης ευαισθησίας και μεγαλοκαρδίας, ενώ αποκαλεί ψυχή της το Αιγαίο και τη θάλασσα, τη μόνη θέα που της προσφέρει γαλήνη και χαρά. «Δεν θα μπορούσα να ζήσω χωρίς αυτό, δεν μπορώ να πάω αλλού», δηλώνει η γυναίκα που χαρακτηρίζει την ίδια και τους δικούς της πλούσιους και γεμάτους, εξαιτίας της αυτονομίας που τους εξασφάλιζε η παραγωγή των εντόπιων προϊόντων. «Εκτός από την Κατοχή», λέει «δεν πεινάσαμε ποτέ». «Ήμασταν πλούσιοι. Τα πάντα βγάζαμε. Δεν μας έλειπε τίποτα. Δουλεύαμε τη γη και ήμασταν πλούσιοι». Και αν υπήρχε κάτι που δεν έδινε το νησί, λειτουργούσε κάλλιστα η ανταλλακτική οικονομία ανάμεσα στη Δονούσα και τα άλλα νησιά. Ενδεικτικά αναφέρει ότι αντάλλασσαν κρεμμύδια με ρύζι.
Η πάμπλουτη στην ψυχή Σοφία Σκοπελίτη, έχοντας μέσα της στολίδι το ίδιο το Αιγαίο κι έχοντας ζήσει με ηθική, μαχητικότητα και αισιοδοξία, δηλώνει πως εκείνο που της λείπει σήμερα είναι οι όμορφες στιγμές με τον άνδρα της, με τον οποίο έζησε μαζί 76 χρόνια. Θυμάται την αγάπη της και το «τρικούβερτο», όπως λέει, γλέντι με όργανα που έστηναν στο παραδοσιακό καφενείο του νησιού.
